De gemeente Houten heeft een breed netwerk in de wijken en in het buitengebied. Het is belangrijk dat de gemeente de inwoners opzoekt. Wijkcoördinatoren en gebiedsmanagers zijn laagdrempelige aanspreekpunten voor inwoners. Behalve inwoners weten ook ondernemers en maatschappelijke organisaties de gemeente goed te vinden.
Participatie is een belangrijke pijler in beleidsvoorbereiding en uitvoering. We willen dat onze inwoners gemotiveerd worden en blijven om mee te denken. Juist de grote middengroep die zich niet laat horen op sociale media of tijdens participatieavonden, verdient meer aandacht. Er zijn grofweg twee soorten participatie: bij een project (initiatief van inwoner of externe partij) en bij beleid (initiatief van gemeente).
Aan het begin van elk participatie-traject moet duidelijk gemaakt worden welke ruimte er is voor participatie. Het moet helder zijn wat de invloed van de deelnemers is in het proces, en welke keuzes al vastliggen. Er is bijvoorbeeld veel beleid waar op andere niveaus (rijk, provincie of Europa) al afspraken over zijn gemaakt en die een eigen participatietraject hebben doorlopen. Doe je dit niet zorgvuldig en transparant, dan heeft het participatieproces eerder een negatieve uitwerking omdat mensen zich ‘bekocht’ en niet serieus genomen voelen.
GroenLinks heeft in de periode 2018-2022 het concept van de ‘Samenlevings-agenda’ geïntroduceerd voor het maken van gemeentebeleid. Daarbij wordt beleid samen gemaakt, uitgevoerd en geëvalueerd door gemeente en lokale partners. Onze wethouder heeft dit concept succesvol toegepast bij het maken van het Energieplan (o.a. met Energierijk Houten, Energiecoöperaties, etc.) en het Actieplan Circulaire Economie (met !mpact Houten en Krachtfabriek). Ook is het concept toegepast bij allerlei andere beleidstukken zoals het Sportakkoord.
Daarnaast zijn er talloze initiatieven van inwoners en bedrijven, waarbij de gemeente moet monitoren of de participatie goed verloopt. De gemeente is verantwoordelijk voor het mee kunnen doen van iedereen en ziet daar in de voorstellen van initiatiefnemers op toe. De gemeente moet hiervoor kaders vaststellen. GroenLinks heeft ervoor gezorgd dat de “Leidraad communicatie en participatie” werd herzien, om het voor inwoners én initiatiefnemers duidelijker te maken hoe de gemeente met participatie bij (bouw)projecten om gaat.
GroenLinks vindt eigen initiatief van inwoners belangrijk. De afgelopen jaren hebben steeds meer inwoners subsidies ontvangen voor mooie buurtinitiatieven via bijvoorbeeld “Ons Fonds” en “Ons Buiten’. Buurttuintjes, sportroutes en bloemenweides zagen het licht. In ’t Goy maakte men een heuse toekomstagenda voor het dorp, en een zorgproject zoals Het Vertrouwde Dorp is een pareltje in onze gemeente.
1. Samenlevingsagenda doorzetten - We zetten het idee van de samenlevingsagenda voort en blijven het als uitgangspunt hanteren bij het maken van beleid waarbij ook de uitvoering samen opgepakt kan worden met inwonergroepen, maatschappelijke partijen en/of bedrijven.
2. Uitgebreide participatie - De gemeente heeft veel geëxperimenteerd met participatievormen. GroenLinks vindt dat we daarmee door moeten gaan. Participatie van inwoners gebeurt niet alleen via gemeentelijke bijeenkomsten, politieke partijen hebben zelf ook een verantwoordelijkheid om de inwoners te horen en het algemeen belang te wegen.
3. Heldere participatie - Het proces om tot beleid en projecten te komen is niet altijd duidelijk voor inwoners. Naast de leidraad, moet ook het gehele communicatie- en participatiebeleid worden herzien. Bij elk traject moeten de verwachtingen helder zijn: wat is de ruimte voor inspraak, wie heeft welke rol en verantwoordelijkheid, etc. We besteden extra aandacht aan groepen die nu
minder vaak meedoen, zoals jongeren en ‘de stille meerderheid’. Een goede representatie is noodzakelijk.
4. Inzet op expertise - Participatie kost veel tijd en het organiseren van goede participatie is een vak op zich. Dat vraagt om meer gemeentemedewerkers in dit vakgebied.
5. Focus op grote trajecten - Grote trajecten die wat ons betreft de focus moeten hebben als het gaat om het meedenken van inwoners in 2022-2026 zijn de Omgevingsvisie, de Regionale Energie Strategie, de Warmtetransitie en Bouwen aan Houten.
6. Meer klankbordgroepen - Bij het opstellen van de biodiversiteitsvisie is op verzoek van de gemeente de klankbordgroep Biodiversiteit opgericht. Een gemotiveerde groep Houtenaren met veel kennis. We willen dit soort denkkracht meer gebruiken.
7. Samen aan zet - De inwoners-toppen (grote bijeenkomsten ter voorbereiding/meedenken van beleid) zijn een goed instrument en moeten vaker worden ingezet.
8. Nieuwe werkvormen voor de gemeenteraad - Het is goed als ook de gemeenteraad zelf met nieuwe werkvormen komt. Er is al de motiemarkt, de hoorzitting, vergaderen op locatie. GroenLinks heeft hier in het verleden al aandacht voor gevraagd en vindt dat dit meer kan.
9. Kleine initiatieven stimuleren - Het initiatievenfonds, waarbinnen echt kleine initiatieven (zoals bijvoorbeeld het aanbrengen van afstandspunten op fietspaden) kunnen worden geregeld door de wethouders (‘handgeld’) wordt gecontinueerd. Waar mogelijk worden aanvraagprocedures voor fondsen vergemakkelijkt.
10. Steun bij grote inwonersinitiatieven - Inwoners die zelf willen bouwen (CPO of wooncoöperatie) moeten door de gemeente op weg geholpen worden om financiering en kennis/advies/begeleiding te vinden. GroenLinks wil dat er in de periode 2022-2026 minimaal twee bouwinitiatieven van inwoners worden gerealiseerd, zoals bijvoorbeeld een Knarrenhof.