De Ronde van Houten heeft een aantal stappen doorlopen: in de eerste stap is door straatinterviews opgehaald waarop mensen zouden willen bezuinigen, waar ze meer zelf willen doen of de inkomsten van de gemeente zouden willen verhogen. De tweede stap bestond uit een online vragenlijst en straatgesprekken op basis van door de gemeente gepresenteerde informatie.
GroenLinks is bezorgd over deze gepresenteerde informatie: die moet namelijk correct en makkelijk te snappen zijn zodat ook minder goed geïnformeerde inwoners de gemeente input kunnen geven die kloppend is met de werkelijkheid. De gemeente koos ervoor om voor verschillende taakvelden zoals Zorg, Sport, Leefomgeving, Cultuur, Veiligheid en Duurzaamheid de hiervoor uitgegeven bedragen per inwoner te vergelijken met 'referentiegemeenten'. De gekozen referentiegemeenten zijn bijvoorbeeld; Altena, Vijfherenlanden, Fryske Marren en Molenlanden. Hieruit kwam het beeld dat Houten relatief weinig uitgeeft aan sport, aan duurzaamheid en leefomgeving gemiddeld en cultuur hoog. Maar is dit ook zo? We stelden schriftelijke vragen om hier meer inzicht in te krijgen.
Vergelijkbare gemeente?
De schriftelijke vragen gingen over de gemeenten waarmee Houten is vergeleken: waarom gemeenten die totaal niet op Houten lijken? Waarom zijn er niet beter vergelijkbare gemeenten gekozen; die aan de rand van een grote stad liggen maar ervoor kiezen zelf bepaalde voorzieningen te hebben? Waarom vergelijken met gemeenten die zelf geen theater hebben, terwijl Houten die wel heeft?
Kloppende bedragen?
Ook hadden we vragen over of de cijfers wel klopten: veel sportaccommodaties worden namelijk ook door het onderwijs gebruikt en het theater is voor de helft een middelbare school. Ook blijkt dat onder de categorie ‘Cultuur’ erfgoed (het onderhouden van monumenten) en het regionale archief (de plek waar de gemeente oude bouwtekeningen en historische documenten bewaart) vallen. Als je de cijfers corrigeert voor al deze zaken komt er een totaal ander beeld uit. Dan geeft Houten een stuk minder geld uit aan ‘Cultuur’. Zouden inwoners misschien ook een andere keuze maken over hoe wenselijk het is om daarop te bezuinigen?
Het dilemma
Dat is precies onze zorg: het is te verwachten dat dat wat je als gemeente als begininformatie aanbiedt, je (deels) ook terugvindt in wat de inwoners zeggen. Dat is ook in de Ronde van Houten gebeurd: inwoners zeggen te willen bezuinigen op cultuur (met daaronder dus ook erfgoed en archief) en niet op sport. Maar hoe ga je als raadslid dan om met deze input, in het besef dat de begininformatie niet goed was? En wat vind je van een college dat met de beste intenties verkeerde informatie heeft gepresenteerd? Hoe corrigeer je de gemaakte fouten zonder dat veel ontvangen input in de prullenbak belandt? Dat zijn lastige dilemma’s in het licht van de toch al moeilijke keuzes die we moeten gaan maken voor 2026.
Hoe verder?
De komende tijd zal GroenLinks scherp in de gaten houden hoe de Ronde van Houten verder verloopt. De beantwoording van de schriftelijke vragen zal GroenLinks in januari 2025 bespreken in een Ronde Tafel Gesprek (RTG). De komende maanden gaat het college praten met alle organisaties die mogelijk getroffen gaan worden door de bezuinigingen, en knopen doorhakken over hoeveel er moet komen vanuit bezuinigingen of verhogen van de inkomsten. In januari weten we hier meer over: hopelijk doorloopt de gemeente nu het proces wel op een goede manier en zijn de uitkomsten van de Ronde van Houten kloppend met de werkelijkheid…